Przyprawy mają wpływ na zachodzące w organizmie procesy biochemiczne. Z tego względu ważna jest odpowiednia kompozycja i ilość stosowanych dodatków. Większość z nich wykorzystywana jest w ziołolecznictwie, co świadczy o pozytywnym wpływie na ludzki organizm. Spowodowane jest to obecnością takich związków jak olejki eteryczne, garbniki czy sole mineralne. Dzięki nim dochodzi do intensywnego wydzielania soków trawiennych, a układ pokarmowy zostaje pobudzony do działania. Ze względu na ogromną liczbę przypraw, można je podzielić na wiele grup. Wyróżnia się przyprawy ziołowe, korzenne (egzotyczne), warzywne, mieszanki przyprawowe oraz uzyskane w wyniku różnych procesów technologicznych i chemicznych substancje przyprawowe.
Przyprawy charakteryzują się nie tylko właściwościami smakowo-zapachowymi, ale również mogą działać antybakteryjne lub antyoksydacyjnie. Przyprawy zawierają naturalne przeciwutleniacze, które zapobiegają utlenianiu witaminy C oraz neutralizują wolne rodniki. Największą ilość związków antyoksydacyjnych możemy znaleźć w rozmarynie i szałwii, ale przyprawy takie jak oregano, majeranek, imbir, jałowiec, pieprz czarny oraz czerwony również działają przeciwutleniająco, lecz w mniejszym stopniu. Wiele przypraw wykazuje działanie przeciwzapalne i zaliczają się do nich bazylia, pieprz cayenne, cynamon, goździki, lukrecja, mięta, oregano, rozmaryn, tymianek oraz kurkuma. Dzięki obecności olejków eterycznych przyprawy mogą pełnić w organizmie rolę bakteriobójczą. Takim działaniem wyróżniają się przede wszystkim goździki, mięta, anyż, cynamon, kminek, bazylia, tymianek czy koper. Mimo tego, że w porównaniu do innych składników pożywienia nie dostarczają wielu substancji odżywczych są niezastąpione ze względu na tworzenie bukietu smakowo-zapachowego, hamowanie zmian zachodzących w potrawach oraz usprawnianie procesów trawienia, a także lecznicze działanie na organizm.
Bazylia – działa przeciwskurczowo, pobudza wydzielanie soku żołądkowego, poprawia trawienie,
Cynamon – poprawia ukrwienie wszystkich narządów, wspomaga trawienie, rozgrzewa organizm,
Estragon – wzmacnia żołądek, łagodzi wzdęcia,
Gorczyca – może być stosowana w formie okładów rozgrzewających w miejsca porażone reumatyzmem,
Imbir – łagodzi bóle miesiączkowe oraz mdłości, działa moczopędnie oraz rozgrzewająco. Nalewka i herbata z imbirem świetnie poradzi sobie z przeziębieniem,
Jałowiec – ułatwia trawienie, działa napotne, moczopędne, żółciopędne,
Kminek – działa rozkurczowo, wspomaga trawienie oraz łagodzi kolki,
Kurkuma – wspomaga gojenie się ran, obniża cholesterol, działa antynowotworowo. Do przypraw antynowowtworowych zalicza się obok kurkumy także imbir i rozmaryn.
Majeranek – działa wykrztuśnie i przeciwzapalnie,
Mięta – wspomaga trawienie, łagodzi dolegliwości reumatyczne, czkawkę, wzdęcia oraz choroby gardła i zatok. Mięta jest świetnym lekarstwem na biegunkę i kaca,
Melisa – obniża ciśnienie krwi, działa na bezsenność i niestrawność, ma również właściwości antydepresyjne,
Rozmaryn – wspomaga trawienie, działa żółciopędnie, moczopędnie oraz pobudzająco,
Szałwia – powoduje zwiększenie wydzielania soków trawiennych, ułatwia przyswajanie składników odżywczych przez organizm, działa przeciwwymiotnie,
Tymianek – działa wykrztuśnie, można go stosować w dolegliwościach gardła, w celu poprawienia apetytu i trawienia.
Niestety przyprawy mogą działać również negatywnie, między innymi powodują występowanie lub nasilenie zgagi. Jest to spowodowane obecnością kapsaicyny, która występuje w ostrych przyprawach (np. papryka chili) drażniąc na drodze chemicznej receptory czuciowe w przełyku, a co za tym idzie powodując odczycie bólu. Dla osób, które zmagają się z trądzikiem, bardzo istotną rzeczą jest wyeliminowanie ostrych przypraw z diety, ponieważ mogą one nasilać istniejące zaburzenia kurczliwości drobnych naczyń krwionośnych skóry. Należy także pamiętać, że naturalne przyprawy nie zawierają glutenu, ale niestety w mieszankach przyprawowych, gotowych dipach czy sosach w proszku mogą znaleźć się śladowe ilości tego białka, co jest istotne dla osób chorych na celiakię.
Naturalne przyprawy odgrywają w diecie ogromną rolę. Każda z nich wykazuje odmienne działanie, dlatego warto zapoznać się z ich właściwościami. W łatwy sposób mogą nam pomoc w różnych drobnych dolegliwościach. Jednak należy unikać gotowych mieszanek przyprawowych zawierających znaczne ilości soli oraz sztucznych związków chemicznych, które mogą negatywnie wpływać na nasze samopoczucie, a co gorsze przyczyniać się do rozwoju chorób dietozależnych.
(info:bonavita.pl)
